Picasso, Pablo

Guerníca
is een schilderij van Picasso uit 1937. Het schilderij, met de enorme afmetingen 3,49 m hoog en 7,76 m breed, toont het bombardement op Guernica (1937) tijdens de Spaanse Burgeroorlog.
Guernica wordt tentoongesteld in Museo Reina Sofía in Madrid.

Pablo Picasso (1881-1973)

♦ Voorgeschiedenis
In de winter (januari) van 1937 aanvaardde Picasso de opdracht van de Republikeinse regering om een schilderij te maken voor de Expo te Parijs. De eerste maanden had hij nogal weinig inspiratie, er ontstonden dan ook niet meer dan enkele schetsen.

Op 26 april 1937 werd het Baskisch dorpje Guernica gebombardeerd door Duitse en Italiaanse bommenwerpers. Dit was onder leiding van de fascistische leider Fransisco Franco, die de bedoeling had een einde te maken aan de Republikeinse weerstand. Franco was één van de generalen die onder Hitler stonden. Talloze onschuldige mensen werden vermoord; er vielen meer dan 1600 doden en 900 gewonden.

Het was het eerste terreurbombardement in Europa, zoals later zouden volgen waaronder Rotterdam, Coventry en Dresden). Over het exacte aantal dodelijke slachtoffers wordt tot op de dag van vandaag door historici getwist. Guernica werd grotendeels vernield.

Picasso was zoals veel andere kunstenaars van die tijd een grote tegenstander van Franco. Hun artistieke geest werd zwaar bedreigd door zijn regime.

De Basken zagen Guernica als een hoofdstad en was dus van grote emotionele waarde en was niet eens van strategische waarde voor Franco. Picasso was woedend en begon onmiddellijk aan zijn grote wandschildering genaamd "Guernica".

♦ Een leuk weetje:
Wanneer in 1940 Parijs, waar Picasso toen verbleef, bezet was door de Duitsers, kreeg hij op een dag bezoek van enkele Duitse officieren. Zij bemerkten het schilderij (Guernica) en vroegen aan Picasso: "Haben Sie das gemacht?", waarop de jonge kunstenaar antwoordde: "Nein, Sie".

Met dit ontroerende werk protesteerde Picasso in 1937 openlijk tegen het nazi-bombardement op de Baskische stad Guerníca dat jaar. Het staat bol van zijn persoonlijk symboliek voor lijden en geweld.

Hij wilde met het schilderij de chaos tijdens een bombardement laten voelen als je naar het schilderij kijkt.
Ook de achtergrond is door elkaar, er is geen verschil tussen binnen en buiten. De mensen rennen in paniek uit hun huizen. Er is veel tegelijk te zien op het schilderij, bijvoorbeeld een paard dat in paniek een huis binnenstormt. Rechts valt iemand van het brandende dak. Een moeder huilt om haar dode kind.

Het schilderij is in lijnen en vlakken in zwart, wit en grijs geschilderd om de oorlog uit te drukken. Het is geen realistisch schilderij. Pablo Picasso probeerde het gevoel tijdens het bombardement over te brengen, niet zoals het eruitzag.

♦ Uitleg
Rechts ontvluchten mensen een brandend gebouw waaruit een vrouw valt;
links houdt een huilende moeder haar kind vast Het gebroken zwaard, de bloem, de duif, de schedel (in het paardenlijf) en de kruisingshouding van de gevallen soldaat zijn symbolen voor oorlog en dood.

De stier is het symbool, voor wreedheid en het paard dat voor de angst der onschuldige.
Samen vormen de gekwelde figuren een soort collage.

Hun silhouet, overbelicht door een vrouw met een lamp en een oog met een gloeilamp als pupil, steekt af tegen het donker.
Het monochrome krantenpapiereffect en het contrast tussen licht en donker intensiveren de krachtige indruk.

♦ Interpretatie en betekenis
Over dit kunstwerk bestaan talloze interpretaties, waarvan hier één algemene interpretatie.
Deze interpretatie wordt door de meesten als de meest logische aanvaard. Natuurlijk valt er nooit van een interpretatie te zeggen of hij juist of fout is, daarom heet het ook een interpretatie.

Hierin stelt men de stier voor als een symbool voor het fascisme en is het paard eerder een teken van lijden, verdriet en pijn. De betekenis is dan ook niet ver te zoeken: het fascisme lijdt hier dus tot rouw en pijn. De arm die linksonder kunt zien, is symbool voor het heroïsch verzet tegen het fascisme als ook tegen het geweld. Over de rouwende moeder links en die 3 andere personages rechts valt niet veel te zeggen: ze drukken de pijn en het geweld uit (kubistisch element).
Ook drukken zij de chaos uit tijdens het bombardement, dit is te zien aan de vele elkaar snijdende lijnen (vooral in het centrum).

♦ Symbolen:
- Bloemen: wijzen ondermeer op de vergankelijkheid van het leven
- Duif: die de ziel naar het hiernamaals brengt
- Lamp: duidt op goddelijk licht en wijsheid
- Ogen: symboliseren vaak de ogen van God, want de bijbel zegt: ‘De ogen des Heren zijn op de rechtvaardigen’.
De drie-eenheid wordt wel afgebeeld als een oog in een driehoek.

Bron: symboliek in de westerse kunst

Picasso, Pablo_Guernica

References

Art lijst

Schilderijen

Schilderijen en de dokter

Schilders

Historie lijst

Wetenswaardigheden lijst