Difterie (kroep)

Francisco de Goya Y Lucientes
30 maart 1746, Fuendetodos (Zaragoza), Spanje - 16 april 1828, Bordeaux, Frankrijk

Goya is een van de meest karakteristieke Spaanse kunstenaars van alle tijden en ook één van de beste Europese schilders en graveurs van de 19de eeuw. Zijn enorme en zeer gevarieerde productie van schilderijen, tekeningen en gravures, waarop veel aspecten van het dagelijkse leven zijn afgebeeld, geven een goede kijk op een periode van politieke en sociale onlusten in Europa tijdens de napoleontische jaren. Hij was een genie en een revolutionair kunstenaar die de artistieke stromingen van romantiek en realisme tot het impressionisme beïnvloed heeft.
♦ De kroep (El garotillo) ♦

Een dokter inspecteert een pijnlijke keel en voelt met zijn vingers op de ontstoken plek

♦ Diagnose
Belangrijkste verschijnselen: Pijnlijke keel, ruwe, schelle hoest
Nevenverschijnselen:Jjongen, ademt moeilijk
Klinische diagnose: laryngeale difterie, kroep

♦ Definitie: difterie
Een besmettelijke ziekte, veroorzaakt door de Corynebacterium diphteriae, die een kenmerkend vals, extra membraan legt boven op de slijmvliezen van keel, strottenhoofd en luchtpijp en in zeldzame gevallen ook van conjuctiva of vagina.
De ziekte veroorzaakt lokale pijn, zwelling en hinder.
Het toxine veroorzaakt koorts, uitputting, hartschade en soms verlamming of de dood.

♦ Definitie
Difterie was vroeger een veel voorkomende en dodelijke ziekte, maar is door algemene preventieve vaccinatie zo zeldzaam geworden dat vele artsen er nog nooit mee geconfronteerd zijn geworden. In grote delen van Azië en Afrika is difterie echter nog een belangrijke ziektefactor.
Een onmiddellijke behandeling van de ziekte is voor de patiënt van zodanig belang dat een arts altijd de mogelijkheid van difterie in het achterhoofd moet houden als hij een patiënt onderzoekt die van een zere keel klaagt. Plots hartfalen, veroorzaakt door de myocordale toxiteit van de difterietoxine is verantwoordelijk voor de meeste sterfgevallen Een andere interessante en meer aannemelijke verklaring voor dit werk werd in 1997 gesuggereerd door L.F.Grymer en W.Pirzing.
Bij het maken van de inventaris van Goya’s werk in 1812 werd gemeld dat het schilderij nr:25 met als titel “El Lazarillo de Thormes” gegeven werd aan zijn zoon.
Lazarillo is een jonge knaap die een blinde begeleid. Thormes is een stad in Castillo/Spanje. Om deze reden is het meer waarschijnlijk dat dit schilderij als volgt geïnterpreteerd moet worden.
Ël Lazarillo de Thormes” is de anonieme Spaanse novelle van de 16de eeuw. Welk de geschiedenis vertelt van het dagelijks leven van Lazarillo. Goya’s schilderij refereert naar een hoofdstuk van deze novelle. De blinde man geeft de jonge een worst om te roosteren. De hongerige schelm kon zijn hongerige appetijt niet weerstaan en slokte de worst in. In plaats van de worst legde hij een raap op het vuur. Wanneer de blinde man het bedrog ontdekte en de jongen de bedrieglijke wissel ontkende, stak hij 2 vingers in de mond van de jongen om de geur van de gezwolgen worst te rieken, met zijn lange neus. De man’s wurggreep veroorzaakte de pijn grimas te zien aan de wegdraaiende ogen.

Bron: Jan Dequeker

Difterie
vroeger ook bekend als kroep, is een besmettelijke, ernstige infectieziekte die wordt veroorzaakt door een bacterie (Corynebacterium diphteriae), die via hoesten van mens op mens wordt overgebracht. Difterie was, voordat vaccineren algemeen gebruikelijk werd, een van de meest voorkomende doodsoorzaken bij kinderen.
De bacterie produceert een gifstof, ook wel toxine genoemd, die weefsels beschadigt, bijvoorbeeld de huid of de longen. De plaats van de infectie bepaalt welke ziekteverschijnselen de patiënt heeft. De tijd tussen besmetting en de eerste verschijnselen is meestal 2-5 dagen, nooit langer dan 7 dagen.

Hoe ziet de Corynebacterium diphteriae eruit onder de microscoop en op een bloedagarplaat en een Tinsdale agarplaat

♦♦♦ Corynebacterium diphteriae

Microscopisch onderzoek:
Zijn gram positieve staafjes, die liggen in palissade of Chinese lettertekens of V-vorm

Kweek:

Bloedagar:
De bacterie groeit met witte kolonies

Tinsdale agar: (selectieve agar)
De bacterie groeit met witte kolonies

Medische Microbiologie & Infectieziekten (MMIZ)
Erasmus ziekenhuis
Rotterdam

Jan Dequeker
De kunstenaar en de dokter kijken naar schilderijen

Foto's
Wikimedia.org

C. diphteriae / Tinsdale
https://www.microbiologyinpictures.com/bacteria%20photos/corynebacterium.html