Gigantisme & Acromegalie

Jan van Eyck
1390, Maaseik - 19 juli 1441, Brugge, België

♦ Paneel met de kluizenaars en de pelgrims / Het Lam Gods ♦

De man op dit schilderij is een reus. Hij is minstens één derde groter dan de anderen
Het is de heilige Christoffel, die, volgens de legende, pelgrims waaronder ook Christus over de rivier droeg.

♦ Diagnose
Belangrijke verschijnselen: grote man, reus. Linker voet is misvormd (paardenvoet of equino varus) en zijn grote teen staat scheef (hallux valgus).
Nevenverschijnselen: man
Klinische diagnose: reuzengroei (gigantisme), acromegalie, secundaire osteoartrose.

♦ Definitie: gigantisme en acromegalie
Er zijn 2 soorten reuzengroei: gigantisme & acromegalie
Gigantisme ontstaat tijdens de adolescentie bij een te overvloedige aanmaak (hypersecretie) van groeihormonen in de periode vooraleer de uiteinden van de pijpbeenderen aan elkaar gegroeid zijn.
Acromegalie, als de hypersecretie pas na het aangroeien van het bot
Begint het tijdens de adolescentie en zet het door tijdens de volwassenheid, dan kunnen gigantisme en acromegalie samen voorkomen.

♦ Bespreking
Het karakteristieke aan acromegalie is de toename in afmeting van de beenderen en zachte weefsel van handen, voeten, de richels van de oogkassen, de sinussen en de onderkaak.
De huid wordt dik en ruw. Het onderhuidse weefsel neemt toe in dikte, wat vaak het makkelijkst te zien is aan tong, lippen en oren. Ook de inwendige organen als hart, schildklier en lever nemen in omvang toe. De tolerantie van koolhydraten neemt af en ongeveer de helft van de onbehandelde patiënten hebben suiker in de urine (glycosuria).

Als de ziekte doorzet, ontwikkelt de patiënt vaak osteoartrose, een degeneratie van het kraakbeen. Ook kyfose en spierzwakte kunnen optreden. Verhoogde bloeddruk is een vaak voorkomende complicatie. Geestesarbeid gaat moeizamer. De patiënt wordt vaak prikkelbaar en klaagt over aanhoudende hoofdpijn
Sommige van die symptomen zijn te wijten aan een slechte functie van de hypofyse, door de druk van de hypofyse gezwel.
De ziekte vordert meestal langzaam. Anderzijds blijkt bij heel wat patiënten, die bepaalde symptomen van acromegalie hebben, de ziekte tot stilstand zijn gekomen.

Bron: Jan Dequeker

Jan Dequeker
De kunstenaar en de dokter kijken naar schilderijen

Foto's
Wikipedia