Dali, Salvadore_Verzoeking van de heilige Antonius

De Verzoeking van de heilige Antonius is een surrealistisch schilderij van Salvador Dalí, vervaardigd in 1946. Het is één van de bekendste werken van Dalí.

Dit bekende werk van Dalí werd geschilderd ter gelegenheid van een wedstrijd, ingericht door de filmproducers Albert Lewin en David Loew. Het schilderij moest een belangrijke rol spelen in hun film Bel Ami, naar een novelle van Guy de Maupassant.
Alhoewel Dalí met dit werk de wedstrijd niet won, trok het toch veel aandacht.
Het thema van de verzoeking van de heilige Antonius moest een illustratie geven van de strijd tussen goed en kwaad in het oeuvre van Guy de Maupassant. Dit thema wordt hier uitgebeeld door Sint-Antonius die, via het ophouden van een kruis, probeert te weerstaan aan zijn verleidingen.

De verleidingen
- paard
symbool voor kracht en wellust
- olifant
met de kelk van de ontucht op de rug (fallische vorm)
- naakte vrouw
in de kelk: erotische karakter benadrukt
- dieren met lange poten
gewichtloosheid (seksuele opwinding)
- olifant op de achtergrond
met de fallische vorm op de rug

Is Sint Antonius sterk genoeg om via zijn bezwerend gebaar en de rots van het geloof waarop hij steunt, zijn visioen te verjagen, of zal hij onder de voet gelopen worden door deze karavaan van de zinnelijkheid die hem bedreigt? Half verscholen in de wolken op de achtergrond is het Escuriaal voorgesteld, de belichaming van de wereldlijke en geestelijke orde.

De kunstenaar slaagt er hier in de toeschouwer in onzekerheid te laten: is Sint-Antonius sterk genoeg om, via zijn bezwerend gebaar en de rots van het geloof waarop hij steunt, zijn visioen te verjagen, of zal hij onder de voet gelopen worden door deze karavaan van de zinnelijkheid die hem bedreigt?

Dalí wordt over het algemeen vereenzelvigd met het surrealisme. Ook dit werk lijkt qua stijl en verbeelding bij het surrealisme aan te leunen.
Nochtans was de kunstenaar sinds de jaren 30 van het surrealisme en zijn specifieke creatieprocessen vervreemd. Hij evolueerde naar een academische, theatrale stijl, die hij vaak toepaste in religieuze en mystieke taferelen. Zowel het speciale coloriet als de reminiscenties aan de frottagetechniek die men terugvindt in de figuur van Sint-Antonius, doen dit werk echter meer aanleunen bij zijn vroegere surrealistische periode dan bij de stijl van zijn andere werken uit dezelfde periode.

Foto's
wikipedia