Griepepidemie 1858

Honoré-Victorien Daumier
26 februari 1808, Marseille - 11 februari 1879, Valmondois, Frankrijk

Honoré Daumier is Frankrijks grootste karikaturist en politieke en sociale satirist.
Hij maakte tijdens zijn carrière zo'n 5000 lithografieën, 300 schilderijen, 800 tekeningen, 1000 houtsneden en 50 sculpturen.

♦ Omnibus tijdens een griepepidemie (1858) ♦

♦ Diagnose:
Belangrijke verschijnselen: Prikkelhoest bij oud en jong, neusloop, rillen.
Nevenverschinselen: Drukbevolkte plek, slapte, hoofdpijn, warme kleding.
Klinische diagnose: Influenza (griep), epidemisch.

♦ Definitie: influenza
Epidemische ziekte, die soms pandemisch wordt, gekenmerkt door ontsteking van het slijmvliesvan de luchtwegen, gamengaand met etterige slijmen, koorts, spierpijn en uitputting.
Oorzaak is het influenzavirus, dat in zich steeds wijzende varianten voorkomt.

♦ Bespreking
Influenza heeft heel wat verwikkelingen, waarvan longontsteking de meest voorkomende is.
Longvliesontsteking (pleuritis), middenoorontsteking (otitis) en zenuwontsteking (neuritis) kunnen ook voorkomen.
De ziekte breekt meestal uit in de wintermaanden, in het byzonder in januari en februari, en is zeer besmettelijk. Influenza treft alle leeftijden.
De tegenwoordige beschikbare vaccins tegen het influenzavirus voorkomen de ontwikkeling van een klinische herkenbare ziekte bij lage percentages van ingeënte personen. De bescherming is specifiek voor elk type infuenzavirus en is daardoor van korte duur.

Hoewel hij in Marseille geboren werd , bracht Daumier het grootste deel van zijn leven in Parijs door. Hij groeide op in een arme familie en nam in 1822 voor het eerst tekenlessen bij de bekende kunstenaar en en archeoloog Alexander Lenoir.
In zijn vrije tijd schetste Honoré Daumier in de Académie Quisse en in het Louvre.
Zijn financiële situatie verplichtte hem allerhande jobs aan te nemen.
Amper 14 jaar oud begon hij echter al te experimenteren met lithografieën en trachtte hij te werken voor de dagbladen.
Zijn opmerkingsgave was de basis voor zo'n 5000 satirische prenten over politieke en sociale thema's. Zijn carrière kwam in 1830 op kruissnelheid toen een opstootje het aftreden van de repressieve Bourbon koning Charles V tot gevolg had en de meerliberle monarchie onder Louis-Philippe van het huis van Orléans hem verving.

Zijn karikaturen verschenen in het wekelijkse blad La Caricature, opgericht door Charles Philipon.
Daumier werd tot 6 maanden opsluiting veroordeeld voor twee lithografieën, waarvan één koning Louis-Philippe afbeeldde als Rabelais gulzige gigant Gargantua.
Een positief gevolg van dit onprettige incident was dat hij in één klap een beroemdheid was geworden. Zijn geval is een van de beroemste voorbeelden in de geschiedenis van een kunstenaar die vervold wordt door de staat.
In 1835 vaardigde de regering een wet uit die politieke karikaturen zo aan banden legde dat Daumier verplicht was zijn politieke satire op te geven.
Zijn uitgever Charles Philipon was zelfs verplicht La Caricature op te geven.
Toch had hij al dergelijke gebeurtenissen al zien aankomen in 1832, toen hij het dagblad Le Charivari oprichtte, waardoor Daumier satirische sociale portretten tekende van de burgelijke maatschappij in Parijs.

In de laatste jaren van zijn leven was Daumier praktisch blind, maar werd hij gered van de armoede door Corot een Franse schilder die de blinde en de verarmde Daumier een buienhuisje gaf.

Bron: Jan Dequeker

♦ Honoré Daumier
Tijdens zijn leven stond Daumier vooral bekend als politiek en sociaal satiricus.
Na zijn dood begon men ook de esthetische kwaliteit van zijn schilderijen en beeldhouwwerken in te zien. Daumier begon zijn loopbaan als grafisch artiest na een opleiding in de lithografie.
In 1832 werd hij wegens majesteitsschenis voor zes maanden gevangengezet vanwege een monarchie kritische satire over Lodewijk Philips van Frankrijk, die hij als Gargantua afbeeldde. Sinds het einde van de jaren veertig gebruikte hij vaker waterverf en oliën in plaats van lithografieën.

Daumier werd bewonderd door Camille Corot (die hem van de armoede redde toen hij blind was geworden), Euggène Delacroix, Charles Baudelaire< Honoré de Balzac en veel 20e-eeuwse expressionisten.
Een werk van Daumier, Christus en zijn apostelen, hangt in het Rijksmuseum Amsterdam. Daumiers spotprenten op advocaten en rechters zijn nog steeds zeer populair onder juristen en sieren menige advocatenpraktijk. Meer dan 7500 werken van Daumier worden behouden in het Hammer Museum in Los Angeles.

Jan Dequeker
De kunstenaar en de dokter
Foto's
wikimedia.org

omnibus influenza
http://bir.brandeis.edu/bitstream/handle/10192/5009/HD3744.jpg?sequence=1&isAllowed=y