Schimmelziekte_Favus

Ferdinand Bol
24 juni 1616, Dordrecht - 24 augustus 1680, Amsterdam, Nederland

Ferdinand Bol studeerde in Rembrandts studio omstreeks 1635. De meester beïnvloedde de jonge kunstenaar sterk.

♦ De regenten van het leprozenziekenhuis in Amsterdam (1649) ♦

De artsen dragen de typische kledij van artsen in die tijd. Vooraleer ze tot het ziekenhuis werden toegelaten en uit de maatschappij werden verbannen, moesten kandidaten voor een raad van geneesheren verschijnen. Hier vraagt een vader zijn zoon op te nemen wegens een zilverachtige huidziekte.

♦ Diagnose
Belangrijkste verschijnselen: Dikke grijswitte, mortelachtige korst op de schedel.
Nevenverschijnselen: Jongen, arme familie?
Klinische diagnose: Favus

♦ Definitie: favus (hoofdzeer)
Hoofdzeer wordt ook wel favus (honingraat) of kletskop genoemd. Het is een huidziekte die veroorzaakt wordt door een schimmel en zeer besmettelijk is.
Hoofdzeer valt onder de noemer Tinea Capitis: hoofdschimmels, worden vooral bij kinderen gezien.
De veroorzaker is, Trichophyton schoenleini, T. violaceum of Microsporum gypseum.
De ziekte wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van een ronde, zwavelgele, kopvormige korst met een kenmerkende muisachtige geur.

♦ Bespreking
Favus is een schimmelziekte van het behaarde hoofd, voorkomend bij kinderen voor de pubertijd. Ze geeft kale plekken en atrofie, zodat de haren op die plekken niet terugkomen, terwijl een typische muizenlucht wordt waargenomen.
De schimmel vormt kleine gele schotelvormige samenvloeiende korsten, die de indruk geven van een honingraat. Voor de genezing is verwijdering van alle haren nodig, hetgeen op verschillende manieren kan geschieden.
Deze schimmelziekte komt door verbeterde hygiënische omstandigheden weinig meer voor.
De term Lepra Favosa verwijst naar het feit dat kinderen met favus afgezonderd werden in de leprozerieën.

Favus was de eerste ziekte waarbij een zwam werd ontdekt door J.L. Schönlein in 1839. De ontdekking werd gepubliceerd in een korte nota van twintig lijntjes in het Millers Archive van dat jaar (p. 82).

Gebrek aan persoonlijke hygiëne is een vrijwel noodzakelijke factor voor de ontwikkeling van favus, maar iedereen met een zwakke gezondheid kan het oplopen.

Jan Dequeker

Jan Dequeker
De kunstenaar en de dokter kijken naar schilderijen

Foto's
wkipedia.org

- Francisco Goya_boys climbing a tree
https://fineartamerica.com/featured/2-boys-climbing-a-tree-francisco-goya.html?product=fleece-blanket&blanketType=blanket-coral-50-60
- Advanced favus of scalp in a Nigerian cattle herder caused by Trichophyton schoenleinii.
http://www.emedmd.com/content/fungal-infections
- bruiloft_Goya_gettyimages