Vincent van Gogh
30 maart 1853, Zundert, Nederland - 29 juli 1890, Auvers-sur-Oise, Frankrijk
Vincent van Gogh schreef in zijn 'W 11 1889': 'Wat mijzelf bertreft, ik voel mij vaker ongemakkelijk in mijn hoofd, omdat ik denk dat mijn leven niet rustig genoeg is geweest. Al die bittere ontgoochelingen, tegenslagen en veranderingen hebben mij ervan weerhouden mijn artistieke carrière volledig en natuurlijk te ontwikkelen'.
♦ Zelfportret met verbonden oor (1889) ♦
♦ Diagnose
Belangrijkste verschijnselen: Stuk van linkeroor afgesneden (op 23 september 18888).
Nevenverschijnselen: Arme kunstenaar, 35 jaar oud, had kort tevoren een ruzie met Gauguin in Arles.
Klinische diagnose: Zelfverminking, manisch-depressieve psychose.
♦ Definitie: manisch-depressieve psychose
Psychose gekenmerkt door manie of melancholie of allebei.
♦ Definitie: zelfverminking
Zelfverminking of automutilatie is de daad van het verminken: het afsnijden van een lidmaat, een lichaamsdeel of (een deel van) een orgaan bij zichzelff
♦ Bespreking
Hoewel Vincent van Gogh zowel voor zijn zelfverminking (hij schilderde La Berceuse) als daarna (hij maakte een zelfportret) zeer actief bleef, moet hij toch geleden hebben aan een latente psychriatische stoornis.
De plaatselijke krant Le Foum Républicain publiceerde op 30 december 1888 volgend bericht: 'Vorige zondag rond halftwaalfkwam een zekere Vincent van Gogh, schilder en oorspronkelijk afkomstig uit Nederland, naar bordeel nr. 1 en vroeg er naar een zekere Rachel aan wie hij zijn oor gaf met de vraag het goed te bewaren'.
Een paar weken later, in februari, was zijn algemene gezondheidstoestand zo verslechterd dat hij werd opgenomen in een speciale afdeling van het ziekenhuis van Saint-Rémy. Vanaf dan stond hij onder psychiatrisch toezicht, hoewel hij zeer actief bleef en in die periode vele uitzonderlijke vermaarde schilderijen heeft gemaakt.
Tegen het eind van mei 1890 werd van Gogh uit Saint-Rémy ontslagen en kwam hij aan in Auvers. Op 29 juli stierf hij ten gevolge van een kogel die hij klaarblijkelijk had afgeschoten twee dagen tevoren in de velden van Auvers.
Psychiatrische stoornissen kwamen vaker voor in zijn familie. Zijn zus Wilhelmien was opgenomen in een asiel voor psychiatrische patiënten, zijn broer Theodorus stierf krankzinnig en zijn andere broer Cornelis pleegde zelfmoord.
Sommige auteurs zijn van mening dat van Goghs ziekte niet van psychiatrische aard was, maar eerder een gevolg van intoxicatie met digitalis of door chronische misbruik van absint.
Bron: Jen Dequeker
Een paar bekende mensen die manisch-depressief zijn of waren
- Ludwig van Beethoven
- Mariah Carey
- Mel Gibson
- Antonie Kamerling
- Edvard Munch
- Amy Winehouse